SİİRT BATTANİYESİ’NİN BAKIM VE TEMİZLİĞİ
Siirt battaniyesi sadece kışın yatakta örtünme ihtiyacı ile değil ev içerisinde aksesuar olarak, yatak örtüsü görevi görerek, yer kilimi ya da kanepe örtüsü olma özellikleriyle kullanılabilmektedir. Bu battaniyeler geçmişten bu yana Siirt kültüründe önemli bir görev üstlenmekte geleneksel dokuma şekilleriyle el emeği ile dokunmaktadır. Peki oldukça hassas özellikleri olan Siirt battaniyesinin bakım ve temizliği nasıl yapılmalıdır ?
Genel olarak battaniye tarzı yünden yapılan tüm ürünlerin temizliğinde yıkama soğuk suyla yapılmalıdır. Sıcak su battaniyedeki yünlerin toplanmasına neden olur.Siirt battaniyesinin bakım ve temizliği için yıkama konusunu ele alırsak,yıkama işleminin iki farklı şekilde yapılabileceğini söyleyebiliriz. Bunlar:
1) Makine Yıkaması: Siirt battaniyesini çamaşır makinesinde 30 derecelik sıcaklıkta battaniyenin tüylü tarafını içe katlayarak sıkma işlemi yaptırmadan yıkanmalıdır. Güzel kokular için yumuşatıcı da ilave edilebilir. Battaniyeyi çamaşır makinesine atmadan önce bir fırça yardımıyla fırçalayabiliriz. Yıkama işleminden sonra battaniye asılarak kurutulur.
2) Elde Yıkama: Battaniyeyi makinede yıkayıp riske atmak istemeyenler bir leğen yardımıyla ılık suda ovalamak suretiyle de yıkayabilirler. Battaniye suyun içerisinde 1-2 saat bekletilerek belirli aralıklarla çevrilmelidir. Elde yıkamak zahmetli olacağı için ayak yardımıyla da çiğneme yapılabilir.
Siirt battaniyelerinin bakım ve temizliği konusunda muhafaza işlemi de oldukça önemlidir. Battaniyeyi mümkün olduğunca nemli ortamlardan uzak tutmak gerekir. Battaniye dolap gibi yerlere kaldırıldığında arasına naftalin konularak uzun süre muhafaza edilerek korunması sağlanır. Son zamanlarda naftalin kokusunun uzun süre geçmemesi nedeniyle battaniyeleri nem ve böceklerden korumak amacıyla vakumlu torbalar kullanılmaktadır. Battaniyeler düzgünce katlandıktan sonra aralarına konulacak bu torbalar battaniyelerin nemlenme yapmasını engelleyecektir. En soğuk kış günlerinde bile doğal ısıtıcı görevi gördüğünden Siirt battaniyelerinin bakım ve temizliği son derece önemlidir.
Uzun Süre Kullanım İçin
Siirt battaniyesinin bakım ve temizliği titizlikle yapıldığı, battaniyeye gereken önem verildiği takdirde 50 yıl kadar rahatlıkla kullanılabileceği, dokuma işleminde kullanılan tiftik ipliklerinin hiçbir şekilde solma ya da yıpranma yapmayacağı rahatlıkla söylenebilir.
Siirt battaniyesinin tiftik kıllarının özelliği sayesinde akrepler için kapan olma özelliğinden de bahsedebiliriz. Özellikle Siirt gibi akrep ve türevi canlıların bolca yaşadığı bölgelerde köylüler yerlere keçi kıllarından yapılmış halı, kilim gibi örtüler sermektedir. Keçi kıllarının onları rahatsız ettiği bilinmektedir. Siirt battaniyesindeki tiftik kılları da bu özelliğe sahiptir. Konuyla ilgili yapılan araştırmalarda da akreplerin tiftik kılları içerisinde hareket kabiliyetlerinin azaldığı, bir çoğunun hareketsiz halde beklediği ortaya çıkmıştır.