Siirtbattaniyesi Ve Tiftik Keçisi
Tiftik keçisi, on üçüncü yüz yılın başlarında, Hazar denizinden doğru gelip, Orta Asya’dan Anadolu’ya göç etmek durumunda olan Türkler ile birlikte Anadolu’ya gelmiş ve iklim özelliklerine adapte olup ırkının gerekliliğini ve evrelerini burada tamamlayarak çoğalmaya başlamış bir keçi ırkıdır. Keçi soyunun en eski ve en yaşlı türüdür aynı zamanda. İç Anadolu’da en çok Ankara ilinde uyumluluk sağlayan bu keçiler Türkiye’de Ankara, dünyaya yayılmasının sonrasında Angora Keçisi ismiyle de bilinmektedir. İlerleyen dönemlerde Güneydoğu Anadolu illerinde de uyum gösterdiği görülmüştür. Buna nazaran Ankara ili ve

Ankara İlçeleri Haricinde Yetiştirildiği İller:

• Konya,
• Karaman,
• Eskişehir,
• Afyon,
• Çankırı,
• Çorum,
• Kastamonu,
• Kırşehir,
• Kütahya,
•  Niğde,
• Yozgat,
• Bolu,
• Siirt,
• Mardin,
• Bitlis
• Van

Tiftik keçilerinin dünyaya yayılmasında rol oynayan Sultan Abdülmecit, Avrupa ve Afrika’ya damızlık keçiler hediye ederek şu anda dünyada tiftik keçisi ticaretinde birinci olmalarını ve Türkiye pazarının gerilere çekilmesini sağlamıştır. Bu yüzden hem tiftik keçisi yetiştirenler hem de tiftik keçisinin tiftiğinden üretilen Siirt battaniyesi üreten esnaflar son yıllarda sıkıntı çekmektedirler.

Siirt battaniyesi Siirt iline has, el dokuması bir sanattır. Siirt battaniyesi üretmek için kullanılan tiftik keçileri her yörede ve her ilde farklı kıl rengi değişimi göstermişlerdir. Ankara’da doğan, büyüyen ve Ankara’dan yayılan Tiftik keçileri halen Ankara’da baş ve ayakları dahil olmak üzere pamuk beyazı iken, Güneydoğu Anadolu illerindeki keçiler siyah, kahverengi, gri renkler gösterebiliyor. İller arasında farklılık gösteren kıl renkleri kıtalarda ise sarı ve krem rengi gibi renklerle değişiklik gösterebiliyor.

Siirt battaniyesi yapımında kullanılan tiftiklerin özellikleri de şu şekilde sıralanabilir; parlak, uzun, lüleler şeklinde uzarlar. Keçinin beslenmesi ve yetiştirilmesine göre tüylerin verimli farklılık gösterir. Tamamen sağlam, esnek, parlak ve dayanıklı tiftikler elde etmek istiyorsak beslenilen keçinin katiyen sütünün sağılamaması gerekmektedir. Zaten oğlaklarına yetecek derecede süt üreten vücudundan bir de süt sağılır ise verim tamamen azalmak durumunda olabiliyor. Küçük ve narin bir yapıya sahip olan tiftik keçilerinin boynuzları saflıklarını temsil eden nişanelerdir. Bu boynuzlar oldukça güçlü ve geriye doğru yatıktır. Bacak ve yüz kılları dışında vücudunun her alanı lülelerle kaplıdır. Tiftikleri keçileri soğuktan ve parazitlerden korumaktadır. Arka bacaklar, ön bacaklarına nazaran biraz uzundur. Kavgayı sevmeyen tiftik keçilerinden yılda en az iki kez kırkım yapılabilir. Tiftik verimi 6 ve 8 kilo arasındadır. Lülelerinin uzunluğu 15 -20cm’ye kadar uzayabilir. Günde bir kilogram alabilme durumuna sahiptirler. Hamile iken en az bir oğlak taşıyabilirler. 

Siirt battaniyesi yapımında kullanılan tiftikler bu saydığım özelliklere sahip keçilerden alınmaktadır. İnsanoğluna her alanda faydası olacak tiftiklere sahip olduklarından dolayı insanoğlunun en büyük veli nimeti diyebiliriz. Eğer Siirt’e yolunuz düşecekse veya yol üzerinden geçecekseniz size tavsiyem bence hem yöre halkını hem de sanatlarını tanımanız ve yavru tiftik keçilerinin yumuşak ve lüle tüylerini okşamanızdır. Umarım verdiğim bilgiler bir nebze de olsa işinize yarayacaktır.